Biyomalzemeler; vücudun
işleyişine yardımcı olmak üzere üretilen ve geliştirilen malzemelerdir. Yapısı
itibariyle vücut ile sürekli temas halinde bulunmaktadır.
Son zamanlarda
özellikle tıp ve mühendislik alanında gelişmeler yaşanmaktadır. Bu gelişmelerden bir kısmı ise biyomalzeme alanında olmuştur. İnsan
vücudundaki doku ya da organlar çeşitli sebeplerden dolayı işlevini yitirmesi
sonucunda biyomalzemelere ihtiyaç duyulmaktadır.
Bu biyomalzemeler sayesinde insan yaşamı eskiye
oranla daha kolaylaşmaktadır. Ortopedi alanında kullanılan protezler ve diş
alanında kullanılan dolgular biyomalzeme olarak gösterilebilir.
Biyomalzemelerin Özellikleri
Biyomalzemeler vücutta
bulunan dokularla uyumlu bir yapıya sahiptir. Bu yapılarıyla vücuda zarar
vermemektedir. Vücudumuz genellikle dışarıdan yapısına katılan yabancı
unsurları kabul etmemektedir. Bu yüzden vücutta kullanılan malzemeler ilk başta
tehtit olarak algılanmaktadır.
İşte
bu aşamada biyouyumluluk kavramı ortaya çıkmaktadır. Biyouyumluluk vücudumuzda kullanılan
malzemelerin vücut tarafından yabancı tehdit kabul edilmemesidir. Yabancı kabul
edilmeyen bu malzemeler vücut içinde uyumluluk sağlayarak işlevini yerine
getirmektedir.
Biyomalzemeler vücuda yerleştiğinde vücudun olağan
reaksiyonları dışında bir çok reaksiyon daha meydana gelmektedir.
Vücutta meydana
gelebilecek başlıca reaksiyonlar;
•dokularımızdaki proteinler ile biyomalzemeler arasındaki
etkileşim,
•alyuvar sayısının artışı,
•tümör üretimi ve bağışıklık sistemindeki
hareketlenme olarak
gösterilebilir.
Biyomalzemelerin Kullanım Alanları
Biyomalzemelerin Kullanım Alanları’na bakıldığında insan hayatını
çepeçevre kuşattığı görülmüştür. Maddeler halinde kısaca şu şekilde
sıralanabilir:
1.Hastalıklı veya hasar görmüş
kısımların yerine (diyaliz, protezler)
2.İyileşmeye yardımcı olmak (ameliyat
ipliği(kat-küt),vidalar teller)
3.Fonksiyonelliği artırmak (lens, kalp pili,
işitme
cihazı)
4.Kozmetik problemleri düzeltmek (diş
teli, deri implantasyonu)
5.Tedaviye yardımcı olmak (katater, direnaj)
6.Teşhise yardımcı olmak (biyoalgılayıcılar, endoskopi,enjektör)
7.Fonksiyon bozukluklarını düzeltmek(omuga
fixatörleri)
İskelet sistemi - protez,
tel, vida
Kas sistemi
- Kas
yırtıklarında
Sindirim sistemi - Mide ve bağırsaklardaki yırtıklarda
Dolaşım sistemi - Kalp kapakçığı, stent, yapay damar
Solunum sistemi - Vücut sıvısıyla / gazıyla temasta
olması gerekiyor
Deri sistemi – Sargı bezi, yapay deri
Boşaltım sistemi – Sonda , diyaliz
makinesi,
Endokrin sistemi - Pankreas hücrelerinin kapsüllenmiş yapıları
Biyouyumluluk
Biyomalzemeler, yaşayan sistemlerin
içerisinde veya onlarla ilişkide olan sistematik ve
farmakolojik olarak
reaksiyona girmeyen malzemelerdir.
Seramik, metalik, polimerik ve kompozit malzemeler genellikle biyomalzeme olarak
kullanılmakta ve insan
sağlığına önemli katkılarda bulunmaktadır.
Biyomalzemeler doku ile
etkileşimlerine göre;
Biyoinert,
Biyoaktif
Biyobozunur olmak üzere üç ana gruba ayrılır.
Biyoinert : Malzemelerin doku ile
etkileşimleri mekanik bağ şeklindedir. Mekanik bağ
biyoinert malzemenin dokuyu değiştirmeden
doku ile bir arada bulunması anlamına
gelmektedir.
Biyoaktif
: Malzemeler
kemik ile yada canlı organizanın yumuşak dokusu ile kimyasal bağ
yaparak etkileşirler.
Biyobozunur
: Malzemeler
ise biyolojik olarak bozunarak zamanla doku ile yer değiştirir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder